O godzinie 17:00 na scenie Kameralnej Teatru Muzycznego odbyła się gala zamknięcia 10. edycji projektu Młodzi Dla Historii – siostrzanego wydarzenia Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci. #MDH jest okazją dla polskiej młodzieży do wzięcia udziału w konkursach filmowych, stylizacyjnych, a także w warsztatach filmowych.
Dyrektora Festiwalu NNW Arkadiusz Gołębiewski podkreślił znaczenie tego projektu i docenił ciężką pracę młodych twórców:
Pielęgnujemy ten projekt, rozwijamy, bo oczywiste jest, że nie robimy tego dla siebie – robimy to dla innych. Przez wasze działania chcemy uruchomić proces odkrywania historii w naszych rodzinach. (…) Zachęcamy was, żebyście szukali w swoich rodzinnych historiach, albumach, pamiątkach, rozmowach inspiracje dla waszych filmów. (…) Wszystkim gratuluję, że dołożyliście tego wysiłku i talentów do opowiadania tych historii. Spotkajmy się za rok! – powiedział dyrektor.
Następnie Marzena Kruk, dyrektor Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej wręczyła nagrodę główną w konkursie filmowym organizowanym przez IPN „Widziałem wojnę”. Konkurs został ogłoszony we wrześniu 2019 roku, a jego celem była popularyzacja wiedzy o II wojnie światowej oraz o zgromadzonych w Archiwum IPN cennych dokumentach dotyczących tego dramatycznego okresu naszej historii. Zadaniem uczestników była realizacja krótkiego filmu nawiązującego do wybuchu II wojny światowej. Nagrodę zdobyła etiuda „Porucznik” w reżyserii Łukasza Grzesiaka.
Po wręczeniu nagrody przedstawiony został krótki spot ze spotkania, jakie odbyło się między uczestnikami Młodzi Dla Historii a amerykańską młodzieżą z projektu National History Day. National History Day jest akademickim konkursem, w którym uczniowie gimnazjum i liceum wybierają tematy z historii, przeprowadzają szerokie badania, interpretują ich znaczenie w odniesieniu do głównego motywu w danym roku i prezentują zebrane przez siebie informacje w formie wypracowania, wystawy artystycznej, przedstawienia teatralnego, filmu dokumentalnego lub strony internetowej. W tym roku, z powodu pandemii koronawirusa, uczniowie ze Stanów Zjednoczonych nie mogli pojawić się w Gdyni osobiście, dlatego połączyli się polskimi twórcami przez wideokonferencję. Jak poinformował na gali Kazimierz Łysiak, festiwalowy koordynator National History Day, jedna grupa przygotowała film dokumentalny o Solidarności, a druga stronę internetową o płk. Kuklińskim. Dyrektor amerykańskiego projektu, dr Cathy Gorn podkreśliła, że dzięki corocznym zaproszeniom grup NHD na Festiwal NNW przez dyrektora Gołębiewskiego, wśród młodzieży amerykańskiej zdecydowanie rośnie zainteresowanie tematami z polskiej historii.
Wręczono nagrody w trzech kategoriach: filmowej, scenariusza teatralnego oraz stylizacji modowej. Poprzedziło je odczytanie przez panią Annę Ostrowską (MEN) listu od Ministra Edukacji Narodowej, dr Dariusza Piontkowskiego, który napisał m.in.:
(…) Moje szczególne zainteresowanie jako ministra edukacji narodowej, a jednocześnie nauczyciela historii z wieloletnim stażem, budzi festiwalowy projekt edukacyjny Młodzi Dla Historii. To dla uczniów oryginalna i twórcza przygoda z przeszłością.
Po odczytaniu listu wyświetlono film przedstawiający tegoroczne stylizacje przygotowane przez uczniów w konkursie. Co roku, młodzież przygotowuje ciekawe stroje z okresu drugiej wojny światowej czy powojennego, często korzystając z ubrań znalezionych u swoich dziadków w szafach. Jest to forma zachęcania uczniów do odkrywania przeszłości i poznawania historii ich rodzin. W jury konkursu znaleźli się Anna Ostrowska z MEN, Justyna Karnowska, dyrektor TVP ABC oraz Marek Pachulski, przedstawiciel firmy Grey Wolf (sponsor nagród). Jury podkreśliło, że wybór zwycięzców był bardzo trudny ze względu na wysoki poziom prezentowanych kreacji.
A oto nagrody w kolejnych kategoriach:
Konkurs Filmowy
Prace konkursowe oceniało jury w składzie: Waldemar Czechowski, wybitny operator, montażysta i reżyser oraz Adam Hlebowicz, Dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN – przewodniczący jury.
I miejsce
Kamil Lorek za film „Niezłomni Bohaterowie”
Za bardzo dojrzałą produkcję, znakomite intro, pomysł na wprowadzenie widza w klimat czasów, dobry, profesjonalny montaż, który powoduje, że film cały czas trzyma w napięciu.
Film upamiętnia partyzantów z oddziału Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego „Bartka”, którzy toczyli walkę z grupami operacyjnymi Urzędu Bezpieczeństwa i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. O ich arcytrudnych losach opowiedziała Pani Aleksandra Moroń – córka st. sierż. Tadeusza Przewoźnika ps. “Kuba” oraz bratanica zastępcy kpt. Henryka Flamego, por. Jana Przewoźnika ps. “Ryś”, którego szczątki po dzień dzisiejszy poszukują na Opolszczyźnie pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej.
II miejsce
Martyna Szpejenkowska i Zofia Lebowska za film „Pożegnanie dzieciństwa”
Za dojrzałe znalezienie bohatera zbiorowego filmu, umiejętną selekcję archiwaliów wykorzystanych w filmie i kreatywne posługiwanie się nimi, użycie nowoczesnych narzędzi filmowych (dron), dobre tempo narracji i interesującą ilustracją muzyczną.
Film opowiada o losach mieszkańców dwóch wsi – Węgierska i Macikowa podczas II wojny światowej. Narratorami filmu są osoby, które pamiętają wojenną rzeczywistość z perspektywy bycia dzieckiem. Przybliżone zostały pierwsze chwile wojny, następnie wysiedlenia ludności polskiej i sprowadzenie na jej miejsce osadników niemieckich m.in. z Besarabii. Świadkowie wspominają także trudy życia codziennego oraz przygotowania do przejścia frontu styczniu 1945 roku. Całość kończy przesłanie dla potomnych.
III miejsce
Lukasa Kasica i Borys Baczewski za film „Czasy się zmieniają”
Za ciekawe poszukiwanie struktury filmu historycznego, bardzo interesujący dobór aktorów, rzetelny dźwięk filmu i charakteryzację.
Dwójka znajomych ze szkoły znajduje stare przedmioty, w tym pamiętnik żołnierza wyklętego – Pawła Laskowskiego ps. „Cukierek”. Dowiadują się z niego, jak zaczęła się jego walka o wolną Polskę, jak wyglądało życie młodych partyzantów w oddziale oraz poznają heroiczną postawę dowódcy, a jednocześnie krewnego „Cukierka”. Film powstał na podstawie wspomnień żołnierzy wyklętych walczących na terenie Lubelszczyzny w latach 50. XX wieku.
Konkurs Scenariuszowy
Prace konkursowe oceniało jury w składzie: Anna Mizińska i Magdalena Chabros z Mazowieckiego Instytutu Kultury oraz Artur Lis, Dyrektor Artystyczny Teatru Makata
I miejsce
Olga Młot-Kaźmirowicz, Natalia Bartnicka, Julia Bugajewska, Natasza Karwan, Barbara Kowalczyk i Maria Kwasiborska za scenariusz „Warszawskie dzieci”
Scenariusz poświęcony jest dzieciom – uczestnikom powstania warszawskiego. Sceny przedstawiają prawdziwe postaci i życiorysy dzieci, które uczestniczyły w powstaniu. Sceny przeplatane są piosenkami, tematycznie związanymi z tym wydarzeniem.
II miejsce
Julia Chrzanowska, Sebastian Góra, Julia Malarcz i Jakub Solus za scenariusz „Sekretarz śmierci”
Najważniejszym morałem wynikającym z tej sztuki jest stwierdzenie: „Aby żyć było warto”. Uświadamia on, że bohaterowie polegli na wojnie, którzy walczyli o niepodległość Polski, nie zginęli na marne. Dzięki ich patriotycznym dążeniom, uzyskali po śmierci pokój ducha i to, o co walczyli za życia. Tytuł scenariusza – „Sekretarz Śmierci” – nawiązuje do formacji SS.
III miejsce
Tymoteusz Młot-Kaźmirowicz, Wiktor Jasiński, Jakub Szarkowski i Szymon Zienkiewicz za scenariusz „Kępiński Katyń”
Scenariusz opisuje „krwawą noc kępińską” z 19/20 października 1945 roku, którą posłowie PSL nazwali „Kępińskim Katyniem”. Tej nocy funkcjonariusze PUBP w Kępnie – według PSL – wymordowali około 48 mieszkańców. Był to odwet za zabicie komendanta PUBP w Kępnie K. Hetmana i jego zastępcy M. Tarki, przez żołnierzy antykomunistycznego podziemia z oddziału ppor. Franciszka Olszówki ps. „Otto”.
Konkurs na Stylizacyjny
Prace konkursowe oceniało jury w składzie: Anna Ostrowska, rzecznik Ministerstwa Edukacji Narodowej – przewodnicząca jury, Justyna Karnowska Dyrektor TVP ABC, Marek Pachulski, właściciel firmy odzieżowej Grey Wolf.
I miejsce
Wiktoria Kłapcińska
II miejsce (ex aequo)
Zofia Fras
Julia Głowacka
III miejsce (ex aequo)
Julia Schemet
Lena i Gabriela Stolarczyk
Po ogłoszeniu wyników konkursów wszyscy laureaci i członkowie jury ustawili się do wspólnego zdjęcia. Tak zakończyła się jubileuszowa, 10. edycja projektu Młodzi Dla Historii. Mimo ograniczonego wymiaru ceremonii ze względu na wymogi sanitarne, uczestnicy projektu zdołali przedstawić swoje prace i odebrać nagrody, a poziom prac uczniów wróżył dobrą przyszłość dla polskiego kina, które przecież będą tworzyć w najbliższych latach.
Patronat honorowy nad projektem Młodzi dla Historii objął Minister Edukacji Narodowej
Organizatorami projektu są Stowarzyszenie Scena Kultury i Miasto Gdynia
Projekt #MDH dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura – Interwencje 2020
